سیره متشرعهسیره متشرعه، عادت عملی رایج میان پیروان دین ، مذهب یا فرقه خاص می باشد. ۱ - منظور از سیره متشرعهسیره متشرعه، به معنای استمرار روش و شیوه مستمر عملی میان پیروان دین، مذهب و یا گروهی خاص بر انجام عملی و یا ترک آن است، مانند: اتفاق متشرعه بر حجیت خبر ثقه و جواز مسح پا با بخشی از کف دست در وضو . بنابراین، در صورتی که همه مسلمانان و یا پیروان مذهب خاصی از مسلمانان، مثل امامیه ، بنای عملی بر انجام و یا ترک کاری داشته باشند، به آن، سیره مسلمین و یا سیره متشرعه، اطلاق می‌شود. ۲ - نکتهدر سیره متشرعه، تشرع افراد، یا حیثیت تعلیلی برای سیره است، مثل سیره مسلمین بر جهر (آشکار خواندن) در قرائت نماز ظهر در روز جمعه؛ به چنین روشی سیره متشرعه به معنای اخص می‌گویند. و یا تشرع، حیثیت تعلیلی نیست، بلکه در این عمل، تشرع افراد و مقتضای طبع آنها حیثیت عاقل بودنشان به طور یکسان دخالت دارد؛ مثل سیره متشرعه در عمل به خبر ثقه که یقین حاصل نشده این عمل از باب عاقل بودن آنها است یا به خاطر تشرع آنها؛ به چنین سیره‌ای، سیره متشرعه به معنای عام می‌گویند. [۳]
مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۲۰۵.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۹۶، برگرفته از مقاله «سیره متشرعه». |